مختارپور در آیین تجلیل از روستاهای دوستدار کتاب:
سهم مدیریت بانوان در نهاد کتابخانه های عمومی کشور
کم نظیر است
آیین تجلیل از روستاهای برگزیده سومین جشنواره روستاهای دوستدار کتاب، دوشنبه ۲۶ تیرماه با حضور علیرضا مختارپور، دبیرکل نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور، علی اصغر سید آبادی، دبیر جشنواره روستاها و عشایر دوستدار کتاب معاونان و مدیران نهاد و نمایندگان و کتابداران روستاهای برگزیده، در مجتمع فرهنگی باغ زیبای تهران برگزار شد.
احیاء ظرفیت‌های بومی در روستاها
در این مراسم علی اصغر سیدآبادی با ابراز خرسندی از حضور در این جمع، طی سخنانی گفت: به جرأت می‌گویم که تا کنون در هیچ یک از جلسات دولتی چنین ترکیبی را ندیده ام؛ جلسه ای که جمع عمده‌ای از آن را بانوان تشکیل می‌دهند. از این جهت بسیار جای خوشحالی دارد که بانوان ما در روستاها از نظر فرهنگی تا این حد فعال هستند.
دبیر جشنواره روستای دوستدار کتاب با اشاره به ایده برپایی جشنواره روستای دوستدار کتاب، یادآور شد: این طرح به منظور احیاء ظرفیت‌های بومی در روستاها، ارائه و اجرا شد تا کتاب خواندن محدود به فعالیت‌های یک اداره سازمان و یا نهاد دولتی نباشد. نکته مهم در این فعالیت ترویجی در حوزه کتابخوانی همکاری و کمک‌های بی‌دریغ وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، نهاد کتابخانه های عمومی کشور، شهرداری و سایر دستگاه‌ها بوده که دست به دست این طرح را به پیش می‌برند.
مدیرکل دفتر برنامه‌ریزی و مطالعات فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی ادامه داد: امسال موضوع برگزاری جام باشگاه‌های کتابخوانی را درصد شهر کشور در دست اجرا داشتیم و بسیار خوشحالیم که توانستیم کارگاه‌های ترویج کتابخوانی را با حضور مربیان این طرح در روستاها نیز برگزار کنیم
علی اصغر سید آبادی در ادامه خطاب به حاضران در جلسه گفت: توصیه می‌کنم که فعالیت‌های خود را محدود به کتابخانه و حتی روستای خود نکنید؛ البته هستند کتابدارانی که فعالیت‌های خود را حتی در سطح منطقه نیز گسترش داده‌اند. این موفقیت بزرگی است که امروز روستاهای ما در فعالیت‌های ترویجی در حوزه کتابخوانی به خودکفایی رسیده اند و حتی مورد الگوبرداری از سایر روستاها و شهرها نیز قرار گرفته‌اند.
سهم مدیریت بانوان در نهاد کتابخانه های عمومی کشور کم نظیر است
در ادامه این مراسم علیرضا مختارپور با اشاره به سخنان دبیر جشنواره روستای دوستدار کتاب مبنی بر افزایش حضور بانوان در فعالیت‌های فرهنگی روستاها، اظهار کرد: ما در نهاد آمار رسمی از حضور بانوان در فعالیت‌های کتابخانه‌های عمومی سراسر کشور داریم که بر این اساس ۷ مدیرکل استانی نهاد از بانوان هستند که این موضوع در هیچ نهاد دیگری سابقه ندارد.
دبیرکل نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور گفت: حضور ۳ مدیرکل ستادی، ۷ مدیرکل استانی، ۹۷ رئیس شهرستان و هزار و ۳۲۷ مسئول کتابخانه از بانوان در حوزه مدیریتی نهاد کتابخانه های عمومی کشور در هیچ نهاد دیگری سابقه ندارد.
ضرورت احیاء فضیلت کتابخوانی در جامعه
وی در ادامه با اشاره به اجرای برخی طرح های ترویجی در حوزه کتابخوانی در کشور گفت: تاکنون طرح‌های مختلفی مانند جشنواره روستاهای دوستدار کتاب، پایتخت کتاب ایران و همچنین در نهاد هم طرح‌هایی چون نشست کتابخوان برگزار شده و در حال برگزاری است که طبیعتاً تاثیرات مثبتی در جامعه دارند؛ اما به اعتقاد من مهمترین عامل ارتقاء فرهنگ مطالعه احیاء ارزش و فضیلت کتابخوانی در جامعه است.
مختارپور با ارائه آماری از میزان صرف وقت مردم در برخی فعالیت‌های تفننی، تأکید کرد: امروز کسی نمی‌تواند بگوید که مردم به دلیل اینکه وقت ندارند کتاب نمی‌خوانند. چرا که بر اساس اعلام مرکز بازی‌های دیجیتال ۲۷ میلیون نفر از مردم ایران با صرف روزانه ۷۲ دقیقه به بازی‌های مجازی اشتغال دارند.
دبیرکل نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور افزود: همچنین ممکن است عده‌ای دیگر علت کتاب نخواندن مردم را گران‌بودن آن مطرح کنند که بازهم چنین نیست؛ چراکه کتاب همچنان در میان ارزان‌ترین کالای ایرانی طبقه‌بندی می‌شود؛ هزینه‌ای که امروز مردم ما صرف هزینه شارژ باطری‌های دستگاه‌های هوشمند خود و استفاده از اینترنت می‌کنند بسیار بالاتر از هزینه کردن برای کتاب است. مردم ما هم پول خرج می‌کنند و هم وقت دارند، اما اینکه چرا کتاب نمی‌خوانند شاید به دلیل این است که احساس می‌کنند کتابخوانی دیگر یک ارزش و فضیلت نیست.
ضرورت توجه مسئولان به کتاب و کتابخوانی
وی تصریح کرد: تا زمانی که نتوانیم فضیلت کتابخوانی را احیاء کنیم وضعیت کتابخوانی در جامعه به همین صورت باقی خواهد ماند. اما یکی از راه‌های احیاء فضیلت کتابخوانی این است که مدیران و مسئولان نشان دهند که کتاب می‌خوانند، اما متاسفانه در کشور ما فقط مقام معظم رهبری هستند که همواره توجه ویژه ای به کتاب دارند، با نویسندگان دیدار می‌کنند و در بیانات خود بارها به کتاب استناد می‌کنند و نشان می‌دهند که کتابخوانی اهمیت دارد. بر همین اساس اگر کتابدار، دهیار، مدیرکل نهاد، و ... مردم را به کتابخوانی دعوت کنند اما خودشان کتابخوان نباشند، کار به‌جایی نخواهد رسید.
مختارپور در ادامه سخنان خود عنوان کرد: برخی تصور می‌کنند فضای مجازی یک تهدید جدی برای مطالعه است اما این تفکر دقیقی نیست. اتفاقا فضای مجازی می‌تواند نقش مهمی در کتابخوانی و به‌ویژه در اطلاع‌رسانی کتاب داشته باشد. امروزه فضای مجازی امکانات خوبی در زمینه ارائه اطلاعات مورد نیاز در مورد مطالعه و کتاب‌ها در اختیار ما می‌گذارد.
دبیرکل نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور با تأکید بر استفاده از ظرفیت‌های بومی در ترویج کتابخوانی عنوان کرد: کتابخانه‌ها باید به مراکز اجتماعی، مدنی و فرهنگی تبدیل می‌شود در آن صورت است که تکلیف ما با آسیب‌های اجتماعی مشخص می‌شود. در نقاط مختلف کشور به‌ویژه در روستاها نویسنده و عالم وجود دارد. باید این ظرفیت‌ها شناسایی شود. اما متاسفانه یکی از مشکلاتی که اکنون در شهرها وجود دارد و در حال سرایت به روستاها نیز هست، گسست پیوندهای عاطفی در اثر شهرنشینی است که به بی‌اطلاعی از نیازها و ظرفیت‌ها منجر می‌شود.
وی درباره برخی نیازهای مطرح شده از سوی کتابداران حاضر مبنی بر احداث ساختمان مجزا برای برخی از کتابخانه‌های روستایی عنوان کرد: ۶۱هزار روستا در کشور وجود دارد که از آن میان ۵۰ هزار روستا فاقد کتابخانه هستند. اگر بخواهیم تنها بر روی ساخت این ۵۰ هزار کتابخانه روستایی تمرکز کنیم، هزینه سنگینی معادل بودجه چند سال برخی دستگاه‌های فرهنگی نیاز دارد. اما در تلاش هستیم با همکاری وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی از ساختمان‌های دولتی بلااستفاده برای ایجاد کتابخانه استفاده کنیم.
کتابخانه‌ها؛ مراکز مهم خاطرات فرهنگی جهان
مختارپور در ادامه با تأکید بر مستندسازی ابتکارات ارائه شده در حوزه کتابخوانی، افزود: مجموعه طرح‌هایی که در حوزه ترویج کتابخوانی ارایه می‌شود باید مستندسازی شوند. ما باید این ابتکارات را به نام طراحان آن در روستاها ثبت کنیم و در ادامه آنها را در سطح کشور، منطقه و جهانی به اشتراک بگذاریم.
دبیرکل نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور ادامه داد: من به همکاران نهاد پیشنهاد دادم. لوح‌هایی در کتابخانه‌ها تعبیه کنند تا نام کتابدارانی که در کتابخانه‌ها خدمت کرده‌اند در آن ثبت کنند. همچنین بنا داریم تا برنامه مشاوره در کتابخانه‌ها را راه‌اندازی کنیم. با توجه به ناهنجاری‌های بسیاری که در حوزه های مختلف اجتماعی مطرح است و مردمی که وقت مراجعه به مشاور یا روانشناس را ندارند، راه‌اندازی برنامه مشاوره با حضور متخصصان می‌تواند در مسیر رفع آسیب های اجتماعی راهگشا باشد.
در این مراسم کتابداران و نمایندگان حاضر از روستاهای برتر دوستدار کتاب نیز به بیان مهمترین طرح‌های اجرا شده در روستای خود و همچنین مشکلات و چالش‌های پیش روی خود در حوزه کتابخوانی پرداختند و در انتها از سوی دبیرکل نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور مورد تقدیر قرار گرفتند و هدیه نقدی نهاد کتابخانه های عمومی کشور به ایشان اهدا شد.
